PHẦN MỀM VIOLET 1.6

Sau hơn 2 năm tạm ngừng phát triển để tập trung cho Thư viện trực tuyến Violet, ngày 18/1/2010, công ty Bạch Kim chính thức ra mắt phần mềm soạn thảo bài giảng Violet phiên bản 1.6. Violet 1.6 được phát triển thêm các chức năng dựa trên ý tưởng kết hợp nhiều phần mềm soạn thảo bài giảng với nhau nhằm khai thác thế mạnh của mỗi phần mềm. Violet 1.6 còn hỗ trợ E-learning và tạo kèm một bộ công cụ miễn phí rất hữu ích cho Powerpoint, dành cho những giáo viên đã quen sử dụng phần mềm Powerpoint.
Phiên bản Violet 1.6 mới có thể download tại đây

Sau đây, chúng tôi xin giới thiệu một số chức năng chính của Violet 1.6

1. Kết hợp với phần mềm Geometer Sketchpad

Sketchpad là phần mềm vẽ các mô hình hình học rất nổi tiếng và thông dụng trên thế giới cũng như ở Việt Nam. Hầu hết các giáo viên Toán đều đã biết đến phần mềm này và nhiều người đã sử dụng như một phần mềm tạo bài giảng chính thức. Về sức mạnh của Sketchpad trong việc giảng dạy môn Hình học thì chắc hẳn không cần phải bàn ở đây. Tuy nhiên, Sketchpad cũng có một số điểm yếu như:

-    Không thể đóng gói để chạy độc lập được, vì vậy, giáo viên muốn trình chiếu bài giảng của mình trên máy tính nào thì bắt buộc phải cài phần mềm Sketchpad lên máy tính đó. Thậm chí ngay cả một bài giảng Powerpoint chỉ có một hình đơn giản thì cũng vẫn phải cài phần mềm Sketchpad mới chạy được.

-    Cách duy nhất để sử dụng Sketchpad khi đang trình chiếu Powerpoint là liên kết đển file gsp để mở chương trình Sketchpad, giống như kiểu phải mở một bài trình chiếu khác. Việc này gây khó khăn hơn cho việc sử dụng của giáo viên và việc theo dõi của học sinh.

-    Khi đưa sản phẩm lên mạng, phần mềm Sketchpad cấp ngôn ngữ Java Sketchpad, và để chạy được thì đòi hỏi máy người dùng cũng phải cài một plugin chuyên dụng cho trình duyệt. Java Sketchpad khi chạy cũng bị mất mất một số yếu tố quan trọng như các số đo bị sai, các đoạn văn bản bị tràn ra ngoài, các hình vẽ chất lượng không cao, v.v...

Với phần mềm Violet 1.6, các điểm yếu trên của Sketchpad đã được khắc phục

-    Violet 1.6 có thể nhập các mô hình được vẽ bằng Sketchpad vào ngay bên trong Violet. Từ đó bằng chức năng đóng gói của Violet, có thể xuất mô hình này ra dạng EXE để chạy độc lập trên mọi máy tính mà không cần phải cài bất cứ phần mềm hỗ trợ nào, có thể xuất ra dạng HTML để đưa lên mạng, thậm chí có thể đóng gói bài giảng theo chuẩn SCORM để đưa lên các hệ LMS.

-    Đặc biệt, với việc Violet có thể nhúng vào Powerpoint, các thầy cô có thể gắn trực tiếp các hình vẽ bằng Sketchpad lên luôn các trang slide của Powerpoint chứ không cần phải liên kết ngoài như trước nữa.

Cách chứng minh định lý Pytago được đưa vào Violet vẫn giữ được animation

Các thầy cô có thể thử chức năng này bằng cách vẽ hình trong Sketchpad, lưu lại dưới dạng Java Sketchpad (htm), sau đó vào Violet, nhấn F5, nhấn Công cụ, chọn “Vẽ hình hình học”, nhấn nút “Java Sketchpad” ở góc dưới bên trái, chọn file htm vừa lưu từ Sketchpad rồi nhấn Open. Sau đó có thể đóng gói hoặc nhúng vào Powerpoint theo hướng dẫn mới ở dưới bằng công cụ VioletTools.

2. Vẽ đồ thị 3 chiều

Chức năng vẽ đồ thị trong các phiên bản trước mới chỉ hỗ trợ các dạng đồ thị 2 chiều, Violet 1.6 cập nhật thêm dạng đồ thị 3 chiều rất hữu ích trong việc giảng dạy môn Giải tích ở cấp III. Các đồ thị 3 chiều có thể vẽ được mọi hàm dạng z = f(x, y), được phối màu phù hợp, có thể xoay theo nhiều hướng nên giúp học sinh dễ dàng hình dung và ghi nhớ mà bằng tranh ảnh thông thường không thể nào thực hiện được.

Đồ thị Parabol 3 chiều z = x^2 + y^2

3. Đóng gói thành bài giảng E-learning theo chuẩn SCORM

Bên cạnh việc đóng gói ra dạng EXE và HTML, Violet 1.6 hỗ trợ thêm việc đóng gói bài giảng ra một file .zip theo chuẩn SCORM để tạo thành các bài giảng E-learning.

E-learning là hình thức học tập trực tuyến thông qua mạng Internet mà có thể không cần giáo viên trong quá trình học. Việc này được thực hiện bằng cách giáo viên soạn ra các bài giảng với đầy đủ kiến thức và các bài tập thực hành, sau đó đưa lên các hệ thống quản lý bài giảng, gọi là các hệ LMS (Learning Management System), ví dụ như Moodle, BlackBoard, WebCT... Sau khi học sinh vào học, giáo viên có thể theo dõi và quản lý được là học sinh nào đã vào học, học trong bao nhiêu lâu, thậm chí còn biết được cả mục nào trong bài đã xem và xem bao nhiêu lâu, đã làm bài tập nào đúng, bài tập nào sai, nếu sai thì sai như thế nào, được bao nhiêu điểm, kết quả cuối cùng là đạt hay chưa đạt, v.v...

Với mỗi bài tập trong Violet, giáo viên có thể thiếp lập các thông số cho mỗi bài tập như hệ số điểm (ví dụ bài tập quan trọng thì hệ số điểm lớn), điểm chuẩn cho bài tập đó để xét đạt hay chưa đạt, số lần tối đa có thể làm bài và thời gian tối đa để làm bài tập đó.

Không chỉ sử dụng được các bài tập đã được cung cấp sẵn, Violet còn có thể thêm vào bài giảng E-learning các dạng bài tập do người dùng tự làm bằng Adobe Flash hoặc Macromedia Flash, chỉ cần trong bài tập đó sử dụng thêm vài lệnh hỗ trợ SCORM mà Flash cung cấp sẵn (ví dụ fscommand("CMISetScore", score);). Với chức năng này, Violet sẽ là cầu nối cho những người thành thạo Flash đến với E-learning, bởi vì việc xây dựng từ đầu một bài giảng theo chuẩn SCORM bằng Flash là rất phức tạp.

4. Bộ công cụ Violet cho Powerpoint

Powerpoint là chương trình soạn thảo bài giảng rất mạnh, đặc biệt là việc soạn thảo theo các Layout (cách sắp xếp) có sẵn, cho phép chọn nhiều Design và tạo các hiệu ứng. Tuy nhiên Powerpoint là phần mềm phục vụ trình chiếu nói chung, chủ yếu là để diễn đạt các ý kiến của người phát biểu, chứ không chuyên dụng cho một bài giảng chuyên về tư liệu và các bài tập. Powerpoint cũng không thể đóng gói theo chuẩn SCORM để đưa lên các hệ LMS được.

Đa số giáo viên ở Việt Nam đã quá quen thuộc với phần mềm Powerpoint, quen với cách soạn thảo theo phong cách Powerpoint nên việc chuyển sang một phần mềm chuyên dụng cho bài giảng là tương đối khó. Chính vì vậy, Violet không bắt người dùng phải từ bỏ Powerpoint, mà phát triển theo định hướng kết hợp để khai thác thế mạnh của cả 2 phần mềm. Trước đây Violet đã cho phép Powerpoint có thể nhúng các bài tập bằng Violet vào ngay trang soạn thảo của Powerpoint. Với phiên bản 1.6, các thầy cô còn làm được nhiều hơn thế với bộ công cụ Violet cho Powerpoint (VioletTools).

VioletTools cung cấp các thêm các chức năng cho Powerpoint để có thể sử dụng kết hợp với Violet một cách dễ dàng. Các chức năng này được hiện ra trong Powerpoint dưới dạng một menu và một toolbar

Để cài đặt chương trình, các thầy cô download bộ cài đặt tương ứng tại đây

Lưu ý: Để chạy được bộ công cụ này, quý vị cần cài thêm .NET Framework (nếu chưa có) và thư viện VSTO của Microsoft.

Bộ công cụ này cung cấp các chức năng như sau:

4.1. Chèn Flash vào Powerpoint

Mặc dù Powerpoint cho phép chèn được Flash theo dạng OLE Object (Shockwave Flash Object), tuy nhiên cách chèn này rất nhiều thao tác phức tạp và dễ nhầm lẫn. Với VioletTools, việc chèn Flash vào rất dễ dàng giống như chèn một bức ảnh thông thường

4.2. Chèn phim (video) vào Powerpoint

Powerpoint đã cung cấp chức năng chèn phim và chạy (play) video bằng thư viện Windows Media Player (WMP). Tuy nhiên WMP không play được nhiều định dạng phim thông dụng hiện nay như FLV (là định dạng mặc định của các thư viện video lớn như YouTube.com, Clip.vn,...) hay 3GP (là dịnh dạng phim được quay từ các máy ảnh số và các điện thoại di động). Thậm chí, kể cả với định dạng video mà WMP mà trên máy soạn thảo có thể play được, nhưng khi copy sang máy khác nếu thiếu các thư viện giải mã (codec) tương ứng thì video cũng không thể play được.

Với bộ công cụ Violet, khi chèn bất cứ dịnh dạng phim nào thì phim sẽ đều được convert (chuyển đổi) ra định dạng chuẩn FLV và luôn luôn play được trên mọi máy tính. Đây là một giải pháp chèn phim an toàn và hiệu quả.

4.3. Nhúng Violet vào Powerpoint

Cũng giống như việc chèn Flash, nếu sử dụng các chức năng cơ bản của Powerpoint thì sẽ phải rất nhiều thao thác phức tạp. Với Violet Tools, người dùng chỉ cần chọn file XVL chứa bài tập hoặc mô phỏng của Violet là có thể chèn được rồi.

4.4. Xuất bài giảng ra Violet

Chức năng này sẽ chuyển đổi bài giảng Powerpoint đã soạn từ trước thành dạng bài giảng Violet, có thể mở và tiếp tục chỉnh sửa, thêm bớt và đóng gói theo Violet. Như vậy khi mà các thầy cô đã quen và thành thạo với phần mềm Violet thì các bài giảng đã có bằng Powerpoint sẽ không cần phải soạn lại làm gì.
Khi chuyển đổi từ Powerpoint sang Violet, hầu hết các đối tượng chính đều được chuyển đổi sang dạng tương ứng như văn bản, ảnh, phim, Flash, các hiệu ứng, các mẫu Violet nhúng, v.v... còn các đối tượng đặc biệt mà Violet chưa hỗ trợ như Word Art, Chart,... thì sẽ được chuyển thành ảnh. Vì vậy để cẩn thận, sau khi chuyển đổi các thầy cô không nên xóa bài Powerpoint cũ đi.

4.5. Đóng gói bài giảng theo chuẩn SCORM

Thao tác này tương đương với việc xuất bài giảng ra Violet, mở bài giảng đó bằng Violet và gọi chức năng đóng gói SCORM của Violet. Việc đóng gói này đảm bảo giữ trọn vẹn các hiệu ứng, các đoạn phim, đoạn Flash, các mẫu Violet nhúng,... để đưa lên các máy chủ LMS. Không giống như nhiều phần mềm chuyển đổi Powerpoint thành SCORM thường chỉ chuyển được các slide Powerpoint thành các bức ảnh hoặc Flash nên sẽ không còn thực hiện được những chức năng dù là đơn giản của Powerpoint, chẳng hạn như mất hiệu ứng, mất tương tác, còn các đoạn phim và Flash thì biến thành một hình ảnh. Ngoài ra, nhiều giáo viên có thói quen tạo bài tập bằng Violet để đưa vào Powerpoint thì ngoài VioletTools, không phần mềm nào có thể giữ lại các bài tập này được. Một số phần mềm khác thì cho phép nhúng file Powerpoint dưới dạng OLE Object, tuy giữ nguyên được hiệu ứng nhưng đòi hỏi máy người dùng cuối phải cài cả Powerpoint + một Plugin tương ứng, và tất nhiên không thể sử dụng các tính năng của LMS cho bài giảng như lưu vết học, thống kê và lưu điểm.

Cả Violet và VioletTool đều cho phép người dùng lựa chọn đóng gói bài giảng theo chuẩn SCORM 1.2 hoặc SCORM 2004. Chuẩn SCORM 2004 hỗ trợ nhiều tính năng hơn, tuy nhiên một số hệ LMS thông dụng như Moodle hiện nay vẫn chưa hỗ trợ.

Đặc biệt VioletTools hoàn toàn miễn phí, quý thầy cô chỉ cần cài đặt bản dùng thử của phần mềm Violet 1.6 là có thể sử dụng VioletTools thoải mái, không có giới hạn gì.

Như vậy, trong xu hướng E-learning phát triển như hiện nay, các giáo viên lại quen soạn thảo với phần mềm Powerpoint thì Violet 1.6 trở thành một cầu nối rất hữu hiệu. Đặc biệt, trong năm 2010, Bộ GD&ĐT đang phát động cuộc thi bài giảng điện tử E-learning (xem tại địa chỉ http://thi-baigiang.edu.net.vn), thì Violet sẽ giúp các giáo viên đã quen với Powerpoint vẫn hoàn toàn có thể tham gia ngay được.

Trong một thời gian ngắn phát triển Violet 1.6, các chức năng cũng chưa thể hoàn hảo và còn nhiều ý tưởng chưa thực hiện được. Chúng tôi sẽ cố gắng nhanh chóng cập nhật thêm nhiều hơn nữa trong thời gian tới. Rất mong nhận được sự góp ý của các thầy cô để phần mềm ngày tốt hơn.